Wirtualne Muzeum Wojny w Wietnamie

Diorama "Ostatni lot" - Bell UH-1B "Huey"

english version

Model autorstwa Jacka Minicha, Warszawa

Miniatura odsyła do pełnowymiarowego obrazu

UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B
UH-1B

Historia rozwoju konstrukcji

W 1952 roku Armia USA zgłosiła zapotrzebowanie na nowy śmigłowiec do ewakuacji rannych z pola walki, treningu lotów na przyrządach i lekki transportowy, ponieważ maszyny znajdujące się w tamtym czasie na jej wyposażeniu nie spełniały postawionych przed nimi zadań. W listopadzie 1953 roku do konkursu na nowy śmigłowiec przystąpiło 20 firm lotniczych, wśród nich także Bell Helicopters, która wygrała ten konkurs swoim Modelem 204 w czerwcu 1955 roku.

Kontrakt na projekt i budowę trzech prototypów śmigłowców oznaczonych przez US Army XH-40 zrealizowano w 1956 roku, pierwsze loty prototypów odbyły się w październiku. Ich sukces spowodował zamówienie w firmie Bell sześciu maszyn serii próbnej, oznaczonych YH-40. Kabina tych śmigłowców została wydłużona o 12 cali w stosunku do XH-40 (dodano „słupek” pomiędzy drzwiami pilota a przesuwanymi drzwiami kabiny transportowej), żeby pomieścić dwie pary noszy. Próby użytkowe, do których wykorzystano te maszyny wykazały, że YH-40 spełnia a niekiedy nawet przewyższa wszystkie wymagania odbiorcy.

23 lutego 1959 podjęto produkcję seryjną Modelu 204 dla US Army pod oznaczeniem HU-1A. Oficjalnie temu śmigłowcowi nadano nazwę „Iroquis”, jednak powszechnie używano (i nadal używa się) nazwy „Huey”, która pochodzi od oznaczenia literowego (HU - Helicopter, Utility). Pierwszymi jednostkami liniowymi wyposażonymi w nowy typ śmigłowca były 82. Dywizja Powietrznodesantowa, 101. Dywizja Powietrznodesantowa i 57. Oddział Medyczny – który został wysłąny do Wietnamu w 1962 roku jako pierwsza jednostka wyposażona w śmigłowce „Huey”. HU-1A dysponował silnikiem o mocy 570 kW (770 KM), zabierał trzyosobową załogę i czterech pasażerów.

Już w momencie rozpoczynania dostaw HU-1A od US Army płynęły sygnały o konieczności wzmocnienia silników tego typu śmigłowca i rozwinięcia następnych jego wersji. W odpowiedzi powstał śmigłowiec HU-1B. Jego prototyp oblatano w październiku 1960 roku a produkcję seryjną rozpoczęto w marcu 1961 roku. W roku 1962 zreformowano oznaczenia typów samolotów wojskowych wszystkich rodzajów służb i w nowym systemie nazewnictwa oznaczenie zmieniło się z HU-1 na UH-1. UH-1B był pierwszą wersją „Hueya” fabrycznie przystosowaną do przenoszenia uzbrojenia. Jego kabinę znów powiększono w stosunku do HU-1A, tak, że teraz śmigłowiec był przygotowany do przenoszenia siedmiu pasażerów, a nowy silnik, T53-L-5 osiągał moc 720 kW (960 KM). Wzmocnieniu poddano też wirnik główny, zainstalowany teraz na wyższym maszcie.

Nawet takie zwiększenie mocy nie było wystarczające, jeżeli chciało się używać tego śmigłowca jako uzbrojonego (Gunship), tak, jak to przewidywano, tworząc nową koncepcję działań - Airmobility. W związku z tym od 1960 roku rozpoczęto pracę nad następną wersją śmigłowca – UH-1C, z założenia przeznaczoną do zadań wsparcia ogniowego wojsk walczących na ziemi. Śmigłowiec tej wersji był napędzany silnikiem T53-L-11 o mocy 820 kW (1100 KM), miał zupełnie nowy wirnik główny o szerszych łopatach zamocowanych do nowej głowicy (typ 540) i zdwojone hydrauliczne układy sterowania, a także szersze stateczniki: pionowy i poziome.

Przedstawiona diorama pokazuje śmigłowiec typu UH-1B należący do US Army w Wietnamie. Od roku 1962 używano tam śmigłowców tego typu, początkowo do transportu rannych, potem zaczęli z nich korzystać amerykańscy doradcy wojskowi współpracujący z armią południowowietnamską a w końcu używano ich do transportu, zaopatrywania i wsparcia ogniowego bojowych oddziałów US Army. Przedstawiony na dioramie śmigłowiec pomalowany jest w barwy wysokiej widzialności, typowe dla wczesnego okresu amerykańskiego zaangażowania w Wietnamie. Później starano się bardziej utrudnić przeciwnikowi zauważenie i celowanie do śmigłowca, wprowadzając ciemniejsze i mniej kontrastowe malowanie. Trzeba wziąć pod uwagę tę sprzeczność – z jednej strony chciano, by śmigłowiec był widoczny w razie jego awarii lub zestrzelenia, z drugiej strony chciano ukryć śmigłowiec przed nieprzyjacielem – pogodzenie tych dwóch wymagań wymagało doświadczenia w warunkach bojowych. Doświadczenie to często przychodziło za cenę krwi – co pokazuje przedstawiona diorama.

opis budowy modelu

Parametry techniczne śmigłowca UH-1B

Długość (kadłub): 16 130 mm
Wysokość: 4 430 mm
Średnica wirnika głównego: 13 390 mm
Masa własna: 2 042 kg
Masa maksymalna: 5 083 kg
Napęd: Silnik turbowałowy Lycoming T53-L-5 o mocy 720 kW
Uzbrojenie: Dwa karabiny maszynowe M60 kalibru 7,62 mm, po jednym w każdych drzwiach ładowni plus ewentualnie różne zestawy uzbrojenia podwieszanego
Zasięg: 407 km
Prędkość maksymalna: 202 km/h
Załoga: 3/4 ludzi (Dowódca, drugi pilot, szef załogi i ewentualnie strzelec karabinu maszynowego)

Bibliografia:

http://www.1st-cav.pl/artykul.php?act=show&nazwa=UH-1

Patryk Janda, Bell UH-1 Iroquis Huey cz.1, Monografie lotnicze 108, AJ-Press

Patryk Janda, Bell UH-1 Iroquis Huey cz.2, Monografie lotnicze 109, AJ-Press

Wayne Mutza, UH-1 Huey in Color, Fighting Colors, squadron/signal publications

---

strona główna